پیش از این، دولت قصد داشت سیزدهم آذرماه لایحه هدفمند کردن یارانهها را به مجلس ارائه کند، اما دولت با درک اینکه فضای مجلس نسبت به لایحه، منفی است و احتمال تصویب فوریت آن پایین است، ارائه این لایحه را تااین هفته به تعویق انداخت.
بالاخره، لایحه هدفمند کردن یارانهها که روز دوشنبه با قید یک فوریت به مجلس ارائه شده بود، دیروز پس از دفاع رئیسجمهوری از آن، با 127 رای موافق، 85 رای مخالف و 7 رای ممتنع به تصویب نمایندگان رسید.
مهمترین محورهای این لایحه، آزادسازی تدریجی قیمت حاملهای انرژی همچون بنزین، گازوئیل، برق و گاز طبیعی طی 3سال و پرداخت نقدی یارانهها به 7 دهک کمدرآمد جامعه است، که اجرای بخش اول یعنی آزادسازی قیمتها، تورمزاست و دولت به همین سبب و برای جبران این اثر تورمی، بخش دوم یعنی توزیع نقدی یارانهها را پیشنهاد داده است.
در هر صورت، پس از تصویب یک فوریت لایحه هدفمند کردن یارانهها، این لایحه خارج از نوبت در دستور کار کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی قرار گرفت. حال باید منتظر ماند که مجلس چه تغییراتی در این لایحه ایجاد میکند، اما آنچه از مواضع مجلسیان بهنظر میرسد این است که لغو پرداخت نقدی یارانهها، که دولت بر آن اصرار دارد، احساس میشود و دیدگاه چهرههای شاخص مجلس، جبران افزایش هزینه خانوارها بهصورت غیرنقدی و گسترش تامین اجتماعی است، تا توزیع پول نقد.
رفع تورم تا 18ماه
رئیسجمهوری که بهمنظور دفاع از فوریت لایحه هدفمند کردن یارانهها در صحن علنی مجلس حضور یافته بود، در سخنانش اشکالات اساسی موجود در نظام توزیع یارانهها را درست انتخاب نشدن کالاها و خدمات مشمول یارانه و محقق نشدن اهداف این توزیع دانست و با اشاره به اثر تورمی هدفمند کردن یارانهها اظهار داشت: جهش قیمتی ناشی از اجرای این طرح، طی 12 تا 18ماه مستهلک میشود.
احمدینژاد همچنین پس از تصویب فوریت این لایحه در جمع خبرنگاران درخصوص زمان ارائه لایحه بودجه 88 به مجلس، گفت: اجازه دهید لایحه هدفمند کردن یارانهها در مجلس جلو برود زیرا در لایحه بودجه باید پیشبینیهای لازم برای اجرای این لایحه صورت گیرد.
احمدینژاد همچنین در مورد اظهارات هفته گذشته رئیس کمیسیون ویژه مجلس درخصوص منتفی شدن پرداخت نقدی یارانهها اظهار داشت: رئیس کمیسیون ویژه این خبر را تکذیب کرده است و جایی برای بحث باقی نمیماند.
احمدینژاد همچنین در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا مبلغ پرداخت یارانهها مشخص است، بیان کرد: اجازه بدهید مجلس وارد رسیدگی به لایحه هدفمند کردن یارانهها بشود و کار خود را انجام دهد، آنگاه دولت نیز براساس مصوبه مجلس عمل میکند.
درحالیکه قرار بود دیروز رئیسجمهوری گزارش عملکرد سال سوم برنامه چهارم (سال 1386) را به مجلس ارائه کند، در سخنان احمدینژاد اشارهای به این گزارش نشد که این مسئله، تذکر برخی نمایندگان را بهدنبال داشت.
تشکیل کارگروه بررسی لایحه
در جلسه علنی دیروز مجلس، سومین گزارش کمیسیون ویژه در مورد طرح تحول اقتصادی قرائت شد که براساس آن، مقرر شده کارگروهی مرکب از 5 نماینده عضو کمیسیون با همکاری مرکز پژوهشها و بهرهگیری از متخصصان، آخرین تغییرات لایحه هدفمندسازی یارانهها را بررسی کند.
سیدکاظم دلخوش، مخبر کمیسیون ویژه که این گزارش را در صحن علنی مجلس قرائت میکرد، گفت: چون مسئولان وزارت صنایع و معادن معتقدند طرح هدفمندسازی یارانهها در حوزه صنعت و معدن نیازمند حداقل 3 سال زمان است، مقرر شد برنامه مدون خود را برای اجرای این طرح، همراه با پیشبینی آثار و تبعات مثبت و منفی و راهکارهای مقابله با افزایش شدید قیمت کالاها و حمایت از صنعت به کمیسیون ویژه ارائه کنند.
نقاط ضعف لایحه
سیدعماد حسینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در جلسه علنی دیروز مجلس پس از سخنان رئیسجمهوری، در مخالفت با یک فوریت لایحه هدفمند کردن یارانهها با بیان اینکه این لایحه جامعیت لازم را ندارد، گفت: در این لایحه قیمتهایی که برای آب، برق و گاز برآورد شده بسیار سنگین است و انجام اینها در یک لایحه و طرح، شدنی نیست و برای اجرای این طرح عظیم در کشور نیاز به برنامه بیشتری داریم.
وی نبود سازوکار مناسب جهت توزیع یارانهها، کاهش امنیت غذایی خانوارها، ورشکستگی صنایع بزرگ، گسترش بیکاری و کاهش قیمت خرید براساس افزایش تورم را از نقاط ضعف این لایحه خواند و افزود: در پرداخت نقدی یارانهها شاید در کوتاهمدت قدرت خرید مردم بالا رود، اما یک بیثباتی اقتصادی کافی است که قدرت خرید مردم را به چالش بکشاند.
وی تاکید کرد که لایحه هدفمند کردن یارانهها نظریه اقتصادی پایداری ندارد و از نمایندگان خواست که به یک فوریت این لایحه رای ندهند تا در قالب طرح و لایحه جامعتری به این مهم پرداخته شود.